Hz.Muhammed Dönemi
HZ. MUHAMMED
DÖNEMİ
İÇİNDEKİLER :
Hz. Muhammed'in Hayatı
İlk Müslümanlar
Akabe Biatları
Hicret
Hz.Muhammed'in Savaşları
Hz.Muhammed'in Son Zamanları ve Ölümü
Hz.Muhammed, Mekke'nin büyük ailelerinden, Kureyş kabilesinin kollarından
biri olan "Haşimoğulları" ndandır.
Babası Abdullah , annesi Amine' dir. Dedesi Abdülmuttalip, Mekke' nin ileri
gelenlerindendir.
Doğumu ve
Çocukluğu :
571 yılında Mekke 'de dünyaya gelmiştir.
Doğumundan önce babası Abdullah'ı , Altı yaşında Annesini kaybetmiştir.
Annesinin ölümüyle sekiz yaşına kadar dedesi Abdülmuttalib'in , sonra
da amcası "Ebu Talip" in yanında yaşamını sürdürmüştür.
Amcası Ebu Talip'in yanında ticareti öğrenmiş, Arabistan dışında Suriye,
Yemen bölgelerini tanımıştır.
Gençliği :
Hz.Muhammed, putlara tapmaz, doğruluktan ayrılmaz, yalan söylemez, kimseyi
kırmaz özellikleriyle, akıllı ve olgun davranışlarıyla, doğru sözlülüğü
ve güvenilirliğiyle Kureyşliler arasında saygınlık kazanmıştır.Bundan dolayı
"Muhammedü'l Emin" ( Güvenilir Muhammed ) denilmiştir.
Ticaret işleriyle uğraşan, Kureyş'in saygın ve zengin hanımlarından olan
Hz.Hatice'nin yanında çalışmaya başlamış, bir dönem sonra onunla evlenmiştir.
Kabe'nin onarımından sonra kutsal sayılan "Hacer ül Esved" in
yerine konulması sırasında, Kabilelerin anlaşamamaları üzerine çözüm için
Hz.Muhammed'e başvurmaları, onun saygı duyulan, sorunları çözebilecek güce
sahip, uzlaştırıcı , kişilik özelliklerini gösterir.
Peygamber oluşu :
Tek bir tanrı, yaratıcı olduğunu düşünen Hz.Muhammed , zaman zaman Mekke
yakınlarındaki Hira Mağarasına giderek, burada düşünceleriyle başbaşa
kalmıştır.
610 yılının
Ramazan ayının 27. gecesi Cebrail aracılığıyla ilk vahiy kendisine
ulaştırılmıştır.
Hz. Muhammed'in İslamiyet'e çağrısı ile ona ilk inananlara ilk Müslümanlar
denilir.
Bunlar : Hz. Hatice, Hz. Ali, Hz. Ebubekir
, Zeyd ' dir
Mekke Döneminde Meydana
Gelen Olaylar :
İslamiyet'in giderek yayılmaya başlaması üzerine Mekkeliler, Müslümanlar
üzerindeki baskı ve işkencelerini artırdılar. Bunun üzerine Hz. Muhammed,
Müslümanlardan isteyenlerin Habeşistan'a göç etmesine izin verdi. Hıristiyan
Habeş hükümdarının kendileri gibi tek Tanrı inancını benimsemesi ve
Müslümanlara iyi davranacağım düşünmesi Hz. Muhammed'in bu kararı almasında
etkili olmuştur.
Mekkeliler, Müslümanlarla her türlü ilişkilerini kesmişler. Bu durum
üç yıl sürmüştür. Ticarî ilişki ve akrabalık
bağları gibi nedenlerle boykot kaldırıldı.
bağları gibi nedenlerle boykot kaldırıldı.
Hz. Muhammed'in eşi Hatice ve amcası Ebu Talip'in aynı yıl içinde
ölmelerinden sonra Mekkelilerin Müslümanlar üzerindeki baskıları artmış, bunun
üzerine Hz. Muhammed, hem İslamiyet'i yaymak hem de güvenilir bir yer bulmak
amacıyla Taif kentine
gitmiştir. Ancak Taif'liler Hz.Muhammed'e iyi davranmamışlardır.
Akabe Biatları ( Bağlılık ) :
Medine'deki Hazreç kabilesinden altı kişi, Hac için Mekke'ye geldiklerinde
Hz. Muhammed'le görüşmeleri sonucu,islamiyeti kabul etmişler, dönüşlerinde
Medine'de İslamiyet'i yaymaya başlamışlardır. Bunun sonucunda 621 'de bir gurup
Medine'li, Akabe'de Hz.Muhammed'le görüşmüş, ona bağlı kalacaklarına ve
sözlerini tutacaklarına söz vermişlerdir. Bu
olaya " I. Akabe Biatı denilir. "
622 ' de bir gurup Medine'li daha, Hz.Muhammed'le Akabe'de yeniden
görüşmüş, İslamiyet'in buyruklarını yerine getireceklerine , Hz.Muhammed'i
koruyacaklarına söz vermişler ve onu Medine'ye davet etmişlerdir. Bu olaya da II.Akabe Biatları denilir.
Akabe Biatları ,
Müslümanların Mekke'den Medine'ye göçüne , Hicret'e yol açmıştır
Hz. Muhammed'in, Müslümanlarla birlikte Mekke'den Medine'ye göç olayına
"Hicret" denilir.
Mekke'den Medineye göç edenlere "Muhacir" , Medine'de onları
karşılayıp yardım edenlere " Ensar
" denilir.
Sonuçları :
Hicret
olayı ile İslamiyet'in yayılışı hızlandı
Hz.Muhammed
ve Müslümanlar , Mekkelilerin baskısından kurtuldu.
Medine
Emirnamesi ( Anayasası) hazırlanarak uygulamaya koyuldu
Hz.Muhammed,
Medine'deki Arap ve Yahudi kabileleriyle görüşerek toplumsal barışı sağladı.
İslam
Devletinin temelleri atıldı.
Hicri
takvime başlangıç olmuştur.
a. BEDİR SAVAŞI (624) :
Nedeni :
Mekkelilerin, Medinelilere ekonomik baskı yapması üzerine, Hz.Muhammed'in
Suriye'den Mekke'ye dönen bir Kureyş kervanını ele geçirmek istemesi
Gelişme : Mekkeli'ler yenilgiye
uğratıldılar. Bazı Mekkeliler tutsak alındılar. Zengin olanlar fidye karşılığı,
okuma yazma bilenler on kişiye okuma-yazma öğretmeleri karşılığı, bazıları da
karşılıksız serbest bırakıldılar.
Sonuçları :
Müslümanların ilk büyük savaşı ve başarısıdır.
Hz.Muhammed'in dini ve siyasi gücü artmıştır.
Putperest kalan Medineliler de İslamiyet'i kabul etmişlerdir.
Hz.Muhammed'in esirler, yaralı düşman askerlerinin durumu ve ganimet'le
ilgili uygulamaları, İslam Savaş Hukukuna temel oluşturmuştur.
b. UHUT
SAVAŞI
(625) :
Nedeni :
Mekkelilerin, Bedir savaşı yenilgisinin öcünü almak ve kervan yolları
güvenliğini sağlamak istemesi.
Gelişme : Medine yakınlarındaki
Uhud dağı eteğinde yapılan savaşta, okçuların yerlerini terk etmeleri üzerine
Müslümanlar yenilgiye uğradılar. Hz.Muhammed yaralanmış, amcası Hz.Hamza şehit
olmuştur.
Sonuç :
Müslümanların yenilmesinin temel sebebi, askerlerden bir bölümünün ganimet
paylaşımına yönelerek, yerlerini terk etmeleridir.
Mekkeliler, yenilgiye uğratmalarına rağmen, Müslümanları yok edememişlerdir
c. HENDEK
SAVAŞI (627) :
Nedeni :
Hayber'de bulunan Yahudilerin, Mekkeliler ve çevre kabilelerle ittifak
oluşturarak, Müslümanları yok etmek istemeleri.
Gelişme : Uhud savaşından ders
alan Müslümanlar, savunma savaşı yapmaya karar verdiler. İran'lı bir müslüman
olan Selman-i Farisi'nin önerisiyle, Medine'nin saldırıya açık olan yerlerine,
insanların geçemeyeceği genişlikte Hendek kazıldı
Sonuç :
Aralarında tam bir anlaşma ve birlik bulunmayan Mekke ordusu istediğini
elde edemeyeceğini anlamış ve geri çekilmiştir.
Mekkelilerin saldırı gücü tükenmiş ve savunmaya çekilmişlerdir.
Müslümanların son savunma savaşıdır.Saldırı sırası Müslümanlara geçmiştir.
ç. HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (628) :
Hz. Muhammed, Müslümanlarla birlikte Kabe'yi
ziyaret etmek üzere yola çıkmış, ancak Kureyşliler kuvvet göndererek,
Müslümanların Mekke'ye girişine engel olmuşlardır. Bunun üzerine Hudeybiye
denilen yerde, taraflar arasındaki görüşmelerden sonra antlaşma imzalanmıştır.
Maddeleri :
Müslümanlar
Kabe'yi ertesi yıl ziyaret edebilecekler ve üç günden fazla kalmayacaklar
Mekke'li bir kimse İslamiyet'i kabul edip, Hz.Muhammed'in yanına sığınırsa,
velisinin isteği üzerine geri verilecek, fakat bir Müslüman Mekke'ye sığınırsa
geri verilmeyecek
Taraflardan her ikisi de istedikleri kabilelerle anlaşma yapabilecekler,
fakat askeri yardım yapmayacaklar
İki taraf birbirleriyle on yıl savaşmayacaklardı.
Önemi :
Mekkeliler, Müslümanların
siyasî varlığını resmen kabul ettiler.
Barış ortamının oluşması İslamiyet'e geçişi hızlandırdı.
Mekke'nin fethi kolaylaştı.
d. HAYBER'İN FETHİ ( 629 ) :
Nedeni : Medine ' nin kuzeyinde,
Şam ticaret yolu üzerinde bulunan Hayber, Yahudilerin elindeydi. Yahudiler
Müslümanlar için tehlike oluşturuyorlardı. Buranın alınması aynı zamanda, Şam
ticaret yolu'nun ele geçirilmesini ve güvenliğini sağlayacaktı.
Gelişme : Hz. Muhammed,
Hayberlilerin savunma yapmasına fırsat vermeden hızlı hareket etmiş, Hayber'i
kuşatarak almıştır.
Önemi :
Yahudi sorunu çözümlenmiş
Şam ticaret yolunun güvenliği sağlanmıştır.
Not
: Yahudilere, ödeyecekleri vergi karşılığı ( Tarımdan elde ettikleri
ürünün yarısı ) topraklarında oturma hakkı tanındı.
e. MUTE SAVAŞI ( 629 ) :
Nedeni : Bir Müslüman
elçisinin, Bizans'a bağlı Gassaniler tarafından şehit edilmesi.
Gelişme ve Sonuç : Hz. Muhammed Zeyd bin
Harise ( azatlısı) komutasındaki bir orduyu, Gassaniler üzerine göndermiş, Mute
yakınlarında; Bizans -Gassani -Arap kuvvetlerinden oluşan orduyla yapılan
savaşı Müslümanlar kaybederek geri çekilmek zorunda kalmışlardır. ( Zeyd ve
ondan sonraki iki ordu komutanı şehit olmuş, bunun üzerine yönetimi eline alan
Halid Bin Velid,Müslümanları daha fazla kayba uğratmamak için geri çekmiştir.)
Önemi : Müslümanların Bizans'la yaptıkları ilk
savaştır.
f. MEKKE ' NİN FETHİ ( 630 ) :
Nedeni :
Kureyşliler, Hudeybiye antlaşması koşullarını, kendi taraflarında olan bir
kabileyi destekleyerek bozdular.
Kureyşlilerin Müslümanlar aleyhindeki etkinliklerinin sona erdirilmek
istenmesi
Kabe' nin putlardan temizlenmek istenmesi.
Gelişme : Hz. Muhammed
kalabalık bir orduyla, Mekke' yi her yönden kuşatmış, direnemeyeceklerini
anlayan Mekkeliler teslim olmuşlardır.
Önemi :
İslamiyet'in
yayılmasını hızlandırmıştır.
Arap
yarımadasının fethine ortam hazırlamıştır.
Kabe, putlardan
temizlenmiştir.
g. HUNEYN SAVAŞI ( 630 ) :
Nedeni : Mekke'nin fethi üzerine
, İslamiyeti kabul etmeyen Arap kabilelerinin, Taiflilerin de desteğiyle bir
ordu hazırlayıp, müslümanlara saldırmak istemesi.
Gelişme ve Sonuç : Mekke yakınlarındaki
Huneyn vadisinde yapılan savaşı, Hz.Muhammed komutasındaki Müslümanlar
kazandılar. Kaçanlar Taif' e sığındı.
h. TAİF'IN KUŞATILMASI (630) :
Huneyn savaşından sonra, Hz. Muhammed, Taif'i
kuşatmış, ancak burasının savunmaya elverişli konumundan dolayı başarılı
olamamış, kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır.
Taifliler bir yıl sonra kendileri İslamiyet'i kabul
etmişlerdir.
ı. TEBÜK
SEFERİ (631) :
Nedeni :
Bizans İmparatoru
Herakleios' un, İslamiyetin yayılmasını engellemek amacıyla, büyük bir orduyla
Arap Yarımadası üzerine sefere çıktığı haberlerinin ( söylenti ) alınması.
Bunun üzerine Hz.Muhammed' in , Mute yenilgisinin olumsuz etkilerini silmek
ve Bizanslıların Arabistan'a girmesine engel olmak istemesi.
Önemi :
Hz. Muhammed'in
son seferidir.
Hz.Muhammed
döneminde Müslümanlar en geniş sınırlara ulaşmışlardır.
a. VEDA HACCI VE VEDA HUTBESİ :
Hicret'in onuncu yılında Hz. Muhammed Mekke' ye Hacca gitmiştir. Bu onun son ziyareti olduğu için Veda Haccı
Hicret'in onuncu yılında Hz. Muhammed Mekke' ye Hacca gitmiştir. Bu onun son ziyareti olduğu için Veda Haccı
( Haccü'l Veda ) olarak , burada Müslümanlara yaptığı konuşma da "Veda
Hutbesi " olarak adlandırılmıştır.
Veda Hutbesi'nde Hz. Muhammed ; bütün insanların eşit olduğunu, Müslümanların kardeş olduğunu,birbirlerinin canlarına ve mallarına kastetmemelerini, kötü alışkanlıklardan vazgeçilmesini, kadınlara iyi davranılmasını, istemiştir.
Veda Hutbesi'nde Hz. Muhammed ; bütün insanların eşit olduğunu, Müslümanların kardeş olduğunu,birbirlerinin canlarına ve mallarına kastetmemelerini, kötü alışkanlıklardan vazgeçilmesini, kadınlara iyi davranılmasını, istemiştir.
b. HZ. MUHAMMED'İN ÖLÜMÜ (632)
Hz. Muhammed, Veda Haccı'ndan sonra Medine'ye dönmüş, Bizans'a karşı yeni bir sefer hazırlığında iken hastalanarak ,8 Haziran 632 tarihinde altmış üç yaşında iken ölmüştür..
Yorumlar
Yorum Gönder